Jak prawidłowo skorygować zeznanie roczne i inne deklaracje?

Błąd w zeznaniu rocznym, a także w innych deklaracjach podatkowych może przytrafić się każdemu. Dlatego ważne jest, aby po jego wykryciu umieć w odpowiednim momencie go naprawić. Prawidłowo i stosunkowo wcześnie złożona korekta zeznania pozwala na zaoszczędzenie czasu i pieniędzy, z których utratą trzeba liczyć się wtedy, gdy jako pierwszy tym błędem zainteresuje się urząd skarbowy.

W jaki sposób złożyć korektę zeznania?

Generalne uprawnienie podatników (a także płatników oraz inkasentów) do składania korekt deklaracji podatkowych wynika z treści art. 81 § 1 op. Przepis ten wskazuje, że wspomnianym podmiotom wolno skorygować uprzednio złożoną deklarację, jeśli odrębne przepisy nie stanowią inaczej. Nie ulega przy tym wątpliwości, że odnosi się to także do zeznań rocznych. Przez pojęcie deklaracji podatkowej, której definicja znajduje się w art. 3 pkt 5 powołanej ustawy, rozumie się bowiem również zeznania, wykazy oraz informacje, do których składania obowiązani są podatnicy, płatnicy i inkasenci.

Do korekty zeznań służą te same formularze, których korekta dotyczy. Należy jednak pamiętać o zaznaczeniu w odpowiedniej części nowego formularza informacji, że celem jego złożenia jest korekta deklaracji. Na początku każdej deklaracji znajdują się bowiem rubryki, w których należy podać, zaznaczając właściwy kwadrat, cel złożenia formularza. W praktyce czynności, o której mowa, dokonuje się więc najczęściej poprzez zaznaczenie na właściwym formularzu przeznaczonego do tego kwadratu.

Trzeba również pamiętać o tym, że warunkiem skuteczności korekty zeznania rocznego jest dołączenie przez podatnika pisemnego uzasadnienia jej przyczyn. Wskazuje na to jednoznacznie treść art. 81 op, w myśl którego skorygowanie deklaracji następuje przez złożenie korygującej deklaracji wraz z dołączonym pisemnym uzasadnieniem przyczyn korekty.

Przepisy nie precyzują, jak ma wyglądać i jaką treść powinno zawierać tego rodzaju uzasadnienie. Nie obowiązuje tu żaden wzór, dlatego powszechnie przyjmuje się, że wystarczy nawet zamieszczenie na zwykłej kartce papieru informacji, co było przyczyną złożenia korekty oraz podanie podstawowych danych identyfikacyjnych, takich jak np. imię i nazwisko (nazwa) podatnika, jego NIP, adres, a także danych urzędu skarbowego, do którego składana jest korekta. Trzeba jednak wyraźnie zaznaczyć, że uzasadnienie, o którym mowa, musi mieć formę pisemną, gdyż taki wymóg wynika wprost z treści powołanego przepisu. Nie ma przeszkód, aby pismo to było sporządzone odręcznie.

Podkreślenia wymaga również to, że formularz zawierający skorygowane dane powinien być złożony wraz ze wszystkimi załącznikami, gdyż stanowią one integralną część deklaracji. Jeżeli zatem np. błędne zeznanie PIT-36 za 2010 r., którego dotyczy korekta, było złożone wraz z załącznikiem PIT/D, to do korekty powinien być dodany także ten załącznik. Przepisy przewidują też możliwość dokonywania korekt przez Internet, w przypadku zeznań składanych elektronicznie.

Kiedy wolno skorygować zeznanie?

Podatnik ma prawo do korygowania swojej deklaracji podatkowej dowolną ilość razy. Przepisy podatkowe nie wprowadzają bowiem formalnych ograniczeń w tym zakresie. Nie wskazują też żadnych konkretnych terminów, kiedy tego rodzaju korekt wolno bądź należy dokonywać.

Oznacza to, że można korygować deklaracje, które były w ten sposób poprawiane już wcześniej, czyli inaczej mówiąc, można skorygować także korektę zeznania. Potwierdza to także orzecznictwo sądowe w sprawach podatkowych. Za przykład może tutaj posłużyć wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 2 grudnia 2009 r. (sygn. akt III SA/Wa 685/09), w którym stwierdzono, że: "(...) podatnicy, płatnicy i inkasenci mają prawo do złożenia skorygowanej deklaracji. Mogą oni wielokrotnie korygować deklaracje. Możliwa jest przez to korekta już uprzednio skorygowanej deklaracji (...)".

W praktyce jednak omawiane prawo istnieje, dopóki zobowiązanie nie ulegnie przedawnieniu. W świetle obowiązujących przepisów okres przedawnienia wynosi 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Zatem np. zobowiązanie w podatku PIT za 2010 r. przedawni się z końcem 2016 r. Po tym terminie fiskus nie może już skutecznie zakwestionować poprawności wspomnianego zeznania, a więc złożenie korekty dotyczącej przedawnionego zobowiązania byłoby bezcelowe.

Należy również zauważyć, że ustawodawca wyłączył możliwość skutecznego złożenia korekty deklaracji (zeznania) w określonych sytuacjach. Prawo to ulega bowiem zawieszeniu na czas trwania postępowania podatkowego bądź kontroli podatkowej, w zakresie objętym tym postępowaniem lub kontrolą. Korekta złożona w takim przypadku nie wywołuje skutków prawnych (art. 81b § 1 pkt 1 i § 2 op). Zawieszenie to nie ma natomiast zastosowania do korekt deklaracji, które odnoszą się do podatków i okresów nieobjętych kontrolą. Ponadto prawo do korekty deklaracji dotyczącej podatku i okresu, które były objęte kontrolą, odżywa po zakończeniu kontroli.

Korekta zeznania wyłącza odpowiedzialność karną skarbową

Warto też wiedzieć, że dzięki korekcie deklaracji (zeznania) możesz uniknąć odpowiedzialności karnej skarbowej w związku z nieprawidłowym rozliczeniem się z podatku.

Jeśli zatem złożysz korektę zeznania i wyjaśnisz na piśmie przyczyny tej korekty, a ponadto zapłacisz zaległość podatkową (jeśli będzie istniała), to nie poniesiesz konsekwencji swoich błędów. Przepisy Kodeksu karnego skarbowego stanowią bowiem, że nie podlega karze za przestępstwo skarbowe bądź wykroczenie skarbowe, ten kto złożył prawnie skuteczną, w rozumieniu przepisów ordynacji podatkowej lub ustawy o kontroli skarbowej, korektę deklaracji podatkowej wraz z uzasadnieniem przyczyny korekty i w całości uiścił, niezwłocznie lub w terminie wyznaczonym przez uprawniony organ, należność publicznoprawną uszczuploną lub narażoną na uszczuplenie (art. 16a kks). W takiej sytuacji do uchylenia się od ewentualnej odpowiedzialności karnej nie jest konieczne złożenie przez Ciebie tzw. czynnego żalu.

Negatywny wpływ korekty na niektóre uprawnienia podatnika

Należy zauważyć, że korygowanie deklaracji (zeznań) negatywnie wpływa na niektóre uprawnienia podatników. W szczególności ma istotny wpływ na bieg terminów podatkowych. Jeśli zatem postanowiłeś złożyć np. korektę rocznego PIT, musisz liczyć się tym, że fakt ten niekorzystnie wpłynie na termin zwrotu ewentualnej nadpłaty podatku wynikającej z tego zeznania. Co do zasady urząd skarbowy (a formalnie naczelnik urzędu skarbowego) ma 3 miesiące na dokonanie zwrotu nadpłaty, licząc od dnia złożenia zeznania. Jeśli jednak do organu podatkowego wpłynie korekta tego zeznania z wykazaną nadpłatą, to wspomniany trzymiesięczny termin zwrotu liczony jest od dnia jej skorygowania.

Ponadto powinieneś mieć świadomość tego, że złożenie korekty zeznania może uniemożliwić Ci także skorzystanie z niektórych przywilejów podatkowych. Odnosi się to np. do możliwości wspólnego rozliczenia się ze współmałżonkiem bądź w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci. Skorzystanie z omawianych preferencji jest bowiem możliwe tylko wtedy, gdy stosowny wniosek w tym zakresie został złożony w terminie przewidzianym na złożenie zeznania. W stosunku do zeznań PIT za 2010 r. terminem tym jest 2 maja 2011 r. Zatem w sytuacji, gdy w pierwotnie złożonym zeznaniu podatnik nie wskazał, że rozlicza się wspólnie z małżonkiem albo w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci, to nie może tego uczynić w składanej korekcie, jeżeli następuje to już po upływie ustawowego terminu na złożenie zeznania. Wskazana przeszkoda nie wystąpi natomiast w przypadku, gdy omawiany termin jeszcze nie upłynął.

Korekta a odsetki od zaległości podatkowych

Chociaż złożenie prawnie skutecznej korekty deklaracji wyłącza odpowiedzialność karną skarbową (przy spełnieniu pozostałych warunków określonych w ustawie), to jednak nie chroni przed zapłatą ewentualnych odsetek od zaległości podatkowej.

Ustawodawca przewidział jednak pewne korzyści dla podatników, którzy złożą korektę i szybko zapłacą swój dług względem fiskusa. Korzyści te polegają na obniżeniu w takiej sytuacji wysokości płaconych odsetek za zwłokę. Mianowicie podatnik, który złożył prawnie skuteczną korektę deklaracji podatkowej wraz z uzasadnieniem przyczyn korekty i w ciągu 7 dni od złożenia korekty uregulował w całości zaległość podatkową, ma prawo skorzystać z obniżonej stawki odsetek za zwłokę - w wysokości 75% podstawowej stawki obowiązującej w tym zakresie. Możliwość stosowania w stosunku do takich podmiotów obniżonych odsetek za zwłokę istnieje od 1 stycznia 2009 r.

Dokonywanie korekty z urzędu przez organ podatkowy

Prawo do korekty zeznań (deklaracji podatkowych) przysługuje nie tylko podatnikom, płatnikom i inkasentom. Tego rodzaju uprawnienia mają także organy podatkowe, z tym zastrzeżeniem, że wolno im z nich korzystać wyłącznie w przypadku prostowania niewielkich pomyłek w zeznaniach.

W przypadku stwierdzenia, że deklaracja zawiera błędy rachunkowe bądź inne oczywiste pomyłki, albo że wypełniono ją niezgodnie z ustalonymi wymaganiami fiskus ma bowiem prawo dokonać jej korekty z urzędu - przez dokonanie stosownych poprawek lub uzupełnień - jedynie wtedy, gdy zmiana wysokości zobowiązania podatkowego (kwoty nadpłaty, kwoty zwrotu podatku lub wysokości straty) w wyniku tej korekty nie przekracza 1.000 zł (art. 274 op).

W pozostałych przypadkach organ podatkowy powinien zwrócić się do składającego deklarację o jej skorygowanie oraz złożenie niezbędnych wyjaśnień, wskazawszy przyczyny, z powodu których informacje zawarte w deklaracji zostały poddane w wątpliwość. 

 

Jeżeli jednak dojdzie do korekty zeznania (deklaracji) z urzędu, organ podatkowy ma obowiązek uwierzytelnić kopię skorygowanej deklaracji, a następnie doręczyć ją podatnikowi wraz z informacją o dokonanych zmianach. Wymaga przy tym podkreślenia, że podatnik nie musi zgodzić się ze zmianami dokonanymi w tym zakresie przez fiskusa. Jeśli je kwestionuje powinien wnieść sprzeciw do organu, który dokonał korekty, w terminie 14 dni od otrzymania wspomnianej wcześniej kopii. Konsekwencją wniesienia sprzeciwu jest anulowanie tej korekty. Jeśli natomiast sprzeciw nie zostanie wniesiony we wskazanym terminie, korekta dokonana przez organ będzie wywoływać takie same skutki prawne jak korekta deklaracji złożona przez podatnika.

Podstawa prawna:•art. 3 pkt 5, art. 77, art. 81, art. 81b, art. 274 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 ze zm.),
•art. 16a ustawy z 10 września 1999 r. - Kodeks karny skarbowy (tekst jedn.: Dz.U. z 2007 r. nr 111, poz. 765 ze zm.).

 

 

Autor:Eryk Górecki
http://ksiegowosc.wip.pl